Wintertijd en hyperventilatie

De omschakeling naar wintertijd en hyperventilatie: waarom klachten kunnen verergeren

De omschakeling naar wintertijd kan bij mensen die last hebben van hyperventilatie en paniek voor een toename in klachten zorgen. Dit komt doordat veranderingen in tijd en ritme een directe invloed hebben op het stress-systeem, dat bij mensen met ademhalingsproblemen vaak al overactief is. Hieronder leg ik uit waarom klachten kunnen verergeren en hoe slaapritmeverstoringen hieraan bijdragen.

Verergerde klachten bij wintertijd: waarom worden ze erger?

  1. Ontregeling van het bioritme: Bij de overgang naar wintertijd wordt de klok een uur teruggezet. Hoewel dit lijkt alsof je een uur extra slaap krijgt, kan deze verschuiving je bioritme verstoren. Het lichaam is gewend geraakt aan een bepaald ritme van wakker worden en slapen, en een plotselinge verschuiving kan het interne klokje in de war brengen. Dit leidt tot een tijdelijke disbalans in je biologische klok, wat kan resulteren in stresssymptomen zoals vermoeidheid, verhoogde hartslag en gespannen ademhaling.
  2. Verhoogde stressgevoeligheid: Mensen met hyperventilatie hebben vaak een overactief stress-systeem dat gevoeliger is voor externe veranderingen. Wanneer je bioritme wordt verstoord door de omschakeling naar wintertijd, kan dit voor een extra belasting zorgen. Je lichaam ervaart de tijdsverandering als een vorm van stress en dat kan leiden tot intensere lichamelijke klachten, zoals:
  3. Sombere stemming en vermoeidheid: De wintertijd gaat samen met kortere dagen en minder zonlicht, wat invloed kan hebben op je stemming. Het lichaam produceert minder van het ‘gelukshormoon’ serotonine en meer van het slaaphormoon melatonine, wat gevoelens van somberheid en vermoeidheid kan versterken. Dit kan bij mensen die gevoelig zijn voor stress of paniek leiden tot een negatieve spiraal, waarbij somberheid het stress-systeem activeert en de ademhaling nog meer uit balans raakt.

De invloed van het stress-systeem

Je stress-systeem speelt een cruciale rol bij de klachten die je ervaart tijdens de omschakeling naar wintertijd. Het stress-systeem, ook wel bekend als het sympathische zenuwstelsel, wordt geactiveerd wanneer je lichaam stress ervaart, of dit nu fysieke of emotionele stress is. Dit systeem zorgt ervoor dat je klaar bent om te ‘vechten of vluchten’. Een van de gevolgen hiervan is een versnelde ademhaling, omdat het lichaam meer zuurstof denkt nodig te hebben.

Tijdens de overgang naar de wintertijd kan het lichaam, door de verstoring van het bioritme, stress signalen ontvangen, zelfs als er geen directe bedreiging is. Het probleem is dat mensen die al gevoelig zijn voor stress en hyperventilatie, deze signalen versterken, wat leidt tot verkrampte ademhalingsspieren en een onregelmatige ademhaling. Dit veroorzaakt symptomen zoals benauwdheid, een opgeblazen gevoel in de buik en een gevoel van controleverlies over de ademhaling.

Slaapritmeverstoring en hyperventilatieklachten

De overgang naar wintertijd beïnvloedt je slaapritme. Zelfs een verschuiving van één uur kan het volgende veroorzaken:

  • Verstoorde slaapcyclus: Het lichaam raakt gewend aan vaste tijden om in slaap te vallen en wakker te worden. Als je interne klok niet synchroon loopt met de nieuwe tijd, kan het moeilijker zijn om in slaap te komen of uitgerust wakker te worden. Slechte slaap of een gebroken nachtrust heeft directe gevolgen voor hoe je lichaam omgaat met stress.
  • Hyperventilatie in je slaap: Je kunt naast overdag ook in je slaap hyperventileren. Je merkt dat als je vaker wakker wordt met hevige dromen, hartkloppingen, onrust of een benauwd gevoel. Ook ben je dan vaak niet uitgerust als je wakker wordt.
  • Meer vermoeidheid: Slechte slaap maakt je overdag vermoeider, wat weer zorgt voor een verhoging van stress. Vermoeidheid verhoogt de activiteit van het stress-systeem, wat de kans op hyperventilatie of paniekaanvallen vergroot. Je ademhaling wordt oppervlakkiger, wat leidt tot meer klachten.
  • Gevoeligheid voor triggers: Door een verstoring in je slaapritme ben je overdag gevoeliger voor stressoren. Dit kan betekenen dat je sneller schrikt of je onrustiger voelt, wat hyperventilatieklachten zoals hartkloppingen of duizeligheid kan versterken.

Maar het goede nieuws is: je kunt er wat aan doen!

Hoewel de omschakeling naar wintertijd klachten kan verergeren, is het goede nieuws dat je hier actief iets aan kunt doen. Door nu al aan de slag te gaan met het kalmeren van je stress-systeem, kun je de impact van de tijdsverandering op je lichaam verminderen. Het kalmeren van je stress-systeem helpt je ademhaling te reguleren en zorgt ervoor dat je minder last hebt van paniek- of hyperventilatieklachten.

Hier zijn een paar praktische stappen die je kunt nemen:

  • Regelmatig ontspannen: Zorg voor momenten van ontspanning gedurende de dag, zoals ademhalingsoefeningen of meditatie, om je zenuwstelsel te kalmeren en spanning los te laten.
  • Slaaproutine opbouwen: Probeer vóór de omschakeling al een consistent slaapritme op te bouwen. Ga op dezelfde tijd naar bed en sta op dezelfde tijd op, zelfs in het weekend.
  • Licht en beweging: Blijf actief en probeer elke dag wat daglicht te pakken. Regelmatige lichaamsbeweging, vooral in de buitenlucht, helpt je lichaam om een gezond bioritme te behouden.
  • Adem bewust: Let op je ademhaling en oefen ademhalingspatronen die je helpen om rustiger te ademen, zoals rustige buikademhaling. Dit kan de neiging tot hyperventilatie verminderen.

Ken je geen goede oefeningen? Kijk dan eens hier voor de hele uitgebreide cursus met veel verschillende oefeningen

Door je bewust te zijn van de mogelijke triggers en nu al met kalmerende technieken te werken, kun je de effecten van de omschakeling naar wintertijd beperken. Zo houd je de controle over je ademhaling en het stress-systeem, en voorkom je dat je klachten verergeren.

Twijfel je of je klachten door de hyperventilatie komen? Vraag dan hier de GRATIS vragenlijst aan en bereken zelf direct je score

Hyperventilatiecoach
error: Oeps, kopiëren heb ik liever niet. Wil je de tekst ontvangen kan je me mailen