Hyperventilatie betekent dat je teveel ademt en dat hierdoor een onbalans ontstaat die je klachten geeft. Maar toch zullen veel met chronische hyperventilatie regelmatig hun adem inhouden en daardoor het idee hebben dat je niet overademt maar juist tekort ademt. Waarom hou je je adem in of zet je je adem vast? Dat leg ik je hier uit.
Chronische hyperventilatie| Waarom houden we ons adem in?
Als we terug gaan naar de oertijd waar onze angst reactie vandaan komt dan is ons adem inhouden een manier van overleven. Je adem bijvoorbeeld inhouden zodat de vijand je niet kan horen. Ook houden we ons adem als we geconcentreerd bezig zijn, je herkent het vast wel als je ooit een draad door een naald hebt willen halen. Je houdt dan even je adem in zodat je de beweging van het inademen niet hebt bij zo een precies werkje. Misschien kijk je wel eens wintersport, biatlon, dan houden ze ook kort hun adem in als ze schieten.
Adem inhouden bij stress
Maar niet alleen bij concentratie houden wij onze adem in. Ook als wij schrikken, slecht nieuws krijgen, piekeren, hevige emoties ervaren die we liever niet voelen onder andere dan houden we onze adem in.
En dat is er wat er bij jou waarschijnlijk ook gebeurt. Je houdt je adem in door concentratie of stress. Nu is dat op zich niet echt een probleem als je dat 1 keer per dag zou doen maar aangezien jij dit leest zal je waarschijnlijk dit vaker doen.
Nu is dat vast houden van je adem dus een gevolg van schrik, paniek, stress of concentratie. Maar ook je adem inhouden zorgt weer voor een schrik en stress reactie waardoor je daarna gaat overademen.
Overademen als compensatie van adem inhouden
Na het inhouden van je adem wil je lichaam dit (onbewust) weer compenseren en ga je overademen of je neemt een flinke hap lucht.
En die flinke hap lucht geeft vaak weer spanning op je borstkas spieren en middenrif. Wat dus klachten kan geven van pijn bij je ribben en middenrif.
Spierspanning en klachten door inhouden adem
Wat ook belangrijk is om bewust van te zijn is dat als jij je adem in houdt of vast zet dat je daardoor veel spanning maakt in je borstkas en ademhalingsspieren. Je zult je borstkas aanspannen, je middenrif spannen, je buik intrekken, je schouder spieren aanspannen en misschien zelf je keel en gezichtsspieren. Dit geeft dus heel veel spanning waar je last van kan krijgen.
Hou jij vaak je adem in?
Hou dan eens een tijdje bij wanneer en waarom jij dit doet. Als je dit duidelijker voor jezelf hebt dan kan je dit eerder doorbreken. Bewust ervan zijn is namelijk de eerste stap. Noteer dat dus eens in je dagboek. Hou jij je adem in als jij geconcentreerd aan het werk bent of doe je dit uit een paniek reactie als je schrikt bijvoorbeeld.
Heel vaak geeft dit vast en inhouden van je ademhaling spanning op je middenrif waardoor die ook gespannen wordt. Dit merk je door een gespannen gevoel ter hoogte van je maag en onderkant van je ribben. Als jouw middenrif weer meer ontspannen is ga je namelijk ook rustiger ademen. Ook dit kan dus een vorm van hyperventilatie zijn omdat het een verstoring van je ademhaling is wat na een tijdje klachten kan geven. Start daarom met het doen van oefeningen om je middenrif te leren ontspannen en weer goed te leren gebruiken. Je fysiotherapeut of kinesist hoort je deze oefeningen te kunnen geven. Wil je zelfstandig hiermee aan de slag? Volg dan mijn online cursus middenrifspanning
IN 1952 kreeg ik en een groot deel van mijn familie polio, ongeveer een jaar voordat het vaccin werd uitgevonden. Ons gezin, vader, moeder, mijn broer en ik woonden in bij mijn opa en opa in een groot herenhuis in Rotterdam samen met ooms en tantes; ieder had zijn eigen verdieping. Na de oorlog was er zo’n woning tekort dat inwonen heel gewoon was. Mijn oom was in dienst en kwam de weekends naar huis; hij moet het virus hebben binnen gebracht. Ik werd als eerste ziek en daarna mijn moeder, mijn oom en een neefje. Ik heb een aantal weken in het ziekenhuis gelegen en raakte eenzijdig verlamd. De prognose was heel slecht is mij later verteld maar ik overleefde het; de verlamming trok weg en als klein jongetje probeer je te lopen, valt weer en staat weer op dat dat voor mij moeilijker was wist ik natuurlijk niet. Onbewust moet ik toen als zijn begonnen met het inhouden van mijn adem; ik moet al zonder er bij na te denken hebben gemerkt dat als ik wilde staan, niet wilde omvallen en niet wilde beven ik mijn adem moest inhouden. De tijd in het ziekenhuis heb ik, bleek later, als erg traumatisch ervaren; de doctoren hadden mijn familie verteld dat ze beter niet op bezoek konden komen want “anders bleven kinderen maar huilen bij het weggaan “. Er waren alleen maar zusters in steriele kleding om mij heen; toen ik eruit mocht wilde ik niet met mijn ouders mee want ik kende ze niet meer; de maanden daarna schijn ik aan mijn moeder te hebben gehangen wat zij als erg hinderlijk heeft ervaren. Mijn herinnering aan dat grote huis is dat ik jaren later als ik een ambulance met sirene hoorde ik naar de kelder ging, op de trap zat en mijn adem in hield zo bang was ik. Ik ben nu 73, heb last van het postpolio syndroom – late polioverschijnselen die na 40 jaar na de oorspronkelijke besmetting optreden en je heel langzaam invalideren. Zo lang als ik me kan herinneren hyperventileer ik; breng ik een kopje naar de keuken en wil ik dat niet laten vallen dan zet ik mijn adem vast; onbewust heb ik dat tientallen jaren gedaan en de laatste jaren proberen mijn fysiotherapeut en mijn psycholoog mij te ondersteunen in o.a. het proces van rustig ademhalen en ontspanning creëren; als gevolg van de hyperventilatie voel ik me vooral in de morgen heel ziekig met pijn in mijn spieren, erg misselijk en heel gespannen; in de loop van de dag voel ik me wat beter; het zou me niets verbazen als ik ook ‘s nachts mijn adem vastzet; de laatste jaren zijn er ook veel extra emoties. In 2019 is mijn man overleden na 31 jaar samen en hij 15 jaar leukemie; tot 2 jaar na zijn overlijden voelde ik me verdrietig maar het was hanteerbaar; pas in januari 2022 ging het mis: ik verloor werk dat ik nog deed, mijn hond ging dood, mijn gezondheid ging slecht en Tony was er niet meer; ik zette mijn adem op allerlei momenten volledig vast en huilde veel, voelde me diep ongelukkig. Ik deed/doe mijn oefeningen en probeer de adviezen toe te passen; belangrijk is dat ik accepteer wat de situatie is; vrede proberen te sluiten met wie ik ben/ wat ik voel en te vaak nog is mijn insteek: vechten, de alarmfase terwijl er op dat moment geen alarm is. Niet makkelijk is dat ik een sensitieve man ben die en Toneelschool en Kunst Academie heeft gedaan en ook nog heeft geturnd maar wel ten koste van heel veel uitputting, verdriet en verlies. Ik ben een vechter dus ik ga nog even door al zijn er dagen dat ik het niet meer zie zitten. Sterkte voor iedereen die met welke vorm van hyperventilatie worstelt; mensen hebben vaak geen idee hoe zwaar het is. Alle goeds, Alexander