Gapen, we doen het allemaal als we moe zijn maar ook als we ons bijvoorbeeld vervelen, dan ontstaat de behoefte om te gapen. Gaap je echte heel veel en is het niet omdat je heel vermoeid bent dan kan het ook een teken zijn dat je ademhaling verstoort is en je last hebt van chronische hyperventilatie.
Gapen
Gapen kan heel ontspannen zijn maar ook kan je je heel opgelaten voelen als je een gaap voelt opkomen. In een gesprek gapen voelt alsof je je verveelt en dan probeer je het vaak tegen te houden. In een benauwde ruimte voelen we de behoefte ook vaak. En natuurlijk als we heel moe zijn. Gapen tot de tranen over je wangen lopen, maar ook vanuit een benauwd gevoel of gewoon even lekker gapen en meteen je armen uitstrekken. We kennen het in best veel vormen en in situaties. Iedereen gaapt maar waarvoor het precies dient dat weten we niet. Het is eigenlijk een beetje een vreemd verschijnsel. Bij vermoeidheid gapen we, als we gespannen zijn, als we ons vervelen maar de meeste van ons gapen ook als we iemand anders het zien doen. Ook dieren kopiëren het; honden, chimpansees, katten, vogels en reptielen hebben hier last van, zelfs tussen verschillende diersoorten.
Gemiddeld gaap je tussen de 10 en 15 keer per dag. Geeuwen is een reflex die plaatsvindt als je moe bent of juist wakker wordt. Het kan heel erg opluchten als je eens goed gaapt, maar als we veel gapen kan het juist ook weer een benauwd gevoel geven. Vooral eens goed gapen en je meteen uitrekken kan heel prettig zijn. Terwijl we het in een sociaal gesprek proberen tegen te houden en ons opgelaten voelen. Best een gek iets dus!
Wat gebeurt er als je gaapt?
Als je gaapt adem je diep in, je opent je mond wijd en er worden in een reflex verschillende spieren aangespannen. De buizen van Eustachius (de buis die het middenoor met de keelholte verbindt) gaan open staan, wat zorgt voor een zelfde druk in het middenoor als van de omgeving. Dit hoor je vaak omdat het een soort krakend geluid kan geven aan het begin van de gaap beweging. Daarna adem je weer uit. Als je merkt dat je moet gapen, kan je dat vaak heel lastig onderdrukken.
Soms lukt gapen niet, je wilt het wel dan kan het zijn dat je het ontspannen effect van de gaap niet bereikt. Je hebt dan de neiging om het nog eens te proberen wat dan vaak een benauwd gevoel geeft. Vaak als we een paar keer achter elkaar gapen gaan je ogen ook tranen. Als je verstopte oren hebt zoals in de bergen of in een vliegtuig helpt het vaak om te gapen waardoor je oren weer open gaan.
Waarom gaap je?
Als je gaapt heb je heb je het gevoel meer zuurstof op te nemen. Maar waarom gapen we dan ook bij verveling of als we moe zijn? Daar is onderzoek naar gedaan maar ze hebben hier niet echt een antwoord op gekregen. E is dus veel nog onduidelijk over het nut en doel hiervan.
Wel hebben ze een aantal redenen bedacht die een rol kunnen spelen bij het gapen. Een van de belangrijke redenen lijkt te zijn dat bij het gapen je je spieren ontspant, vooral in je middenrif en borstkas. Hierdoor kan het dus een ontspannen effect hebben. Door het verlagen van de spierspanning komt er meer rust in je lichaam wat dus een reden kan zijn waarom je gaapt.
Gapen en chronische hyperventilatie
Bij chronische hyperventilatie adem je meer dan dat je verbruikt hierdoor ontstaat er een onbalans in ons lichaam die klachten geeft. Lees hier meer over chronische hyperventilatie
Deze onbalans geeft je klachten als vermoeidheid, spierpijn, duizeligheid, darmklachten maar vaak ook een benauwd gevoel. Dat benauwde gevoel kan ervoor zorgen dat je veel wilt zuchten, naar lucht happen, diep wilt inademen maar ook dat je veel gaapt.
Door deze verstoring van de ademhaling raakt ons middenrif overbelast. Je lichaam wil die graag ontspannen zodat je weer goed kunt doorademen. Gapen kan dit helpen ontspannen. Daarnaast probeer je door het gapen de zuurstof balans te herstellen net als dat je graag wilt zuchten. Echter werkt dit dus vaak de hyperventilatie in stand te houden.
Wel of niet gapen? Tips
Best lastig dus want aan de ene kant zorgt het gapen voor ontspanning maar het extra inademen wat je doet voor het gapen zorgt er weer voor dat je meer ademt dan nodig is.
- Moet je veel gapen kijk dan eens waarom je wilt gapen. Is het vanuit een benauwd gevoel en heb je je erg druk gemaakt of stress gehad dan kan het dus zijn dat je gaapt omdat je ademhaling verstoort is. Zie het dan echt als teken dat je ergens over je grenzen bent gegaan en dat je gas terug mag nemen.
- Ben je veel aan het gapen omdat je ook heel vermoeid bent? Pak dan extra rust!
- Gaap je omdat je een heel gespannen middenrif hebt en niet goed kunt doorademen? Ook dit is een teken dat je aan het hyperventileren bent en dat je ergens over je grenzen bent gegaan. Ook hier is et dus weer belangrijk om je ontspanning en rust te pakken. Heb je vaak last van je middenrif en dit gevoel ga dan oefeningen doen om je middenrif te leren ontspannen.
- Moet je gapen hou het dan niet tegen. Het tegen houden van de gaap zorgt vaak voor spanning en verkramping. Zie het echt als teken dat je ademhaling verstoort is en probeer hierin te veranderen.
- Hou een tijdje een dagboek bij om te kijken op welke momenten je vooral veel gaapt en kijk of je hier een patroon in kunt herkennen.
Interessant stuk. Wat ik mis is het volgende;
Terwijl ik dit heb gelezen heb ik wel 10x gegaapt. Als iemand het over gapen heeft moet ik gapen. Als iemand (mens of dier) moet ik gapen. Ik en mijn dochter hebben het een keer getest. Zij ging een aantal keren nep-gapen en iedere keer deed ik echt mee ;-).
Is hier een verklaring voor?
Heel grappig. ik had hetzelfde terwijl ik het stuk zat te lezen begon ik te gapen.
Zo herkenbaar dat gapen. Ik heb het vooral ‘s avonds en weet dat het door de hyperventilatie komt. ‘S nachts moet ik het dan bezuren want mijn darmen zitten dan vol lucht wat weer buikpijn en diarree veroorzaakt. Welkom fysieuze cirkel