Cortisol, je hoort mij er vaak over. Maar wat is dit hormoon eigenlijk en wat doet het met ons? En wat is het verband met hyperventilatie? Dat leg ik je in dit artikel uit en ik geef je tips hoe je dit kunt verlagen.
Cortisol
Cortisol is een hormoon dat wordt geproduceerd door de bijnieren. Het wordt vaak het “stresshormoon” genoemd omdat het vrijkomt bij stressvolle situaties en helpt het lichaam te reageren op stress. In een normale situatie is dit stresshormoon goed, omdat het helpt bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel, het reguleren van de bloeddruk en het onderdrukken van ontstekingen.
Maar als er voortdurend te veel in het lichaam is, kan dit leiden tot allerlei gezondheidsproblemen. Chronische stress kan de cortisolspiegel verhogen, wat kan leiden tot een reeks klachten, waaronder:
- Vermoeidheid en uitputting
- Slaapproblemen
- Gewichtstoename
- Angst en depressie
- Verlaagde immuunfunctie
- Spijsverteringsproblemen
- Hoge bloeddruk
- Verminderde cognitieve functie
Stresshormooncortisol
Cortisol is een hormoon dat vrijkomt bij stressvolle situaties. Het is een belangrijk onderdeel van de reactie van het lichaam op stress en speelt een rol bij de regulatie van verschillende lichaamsfuncties. Het is belangrijk om te beseffen dat cortisol niet per definitie een slecht hormoon is, het heeft namelijk ook positieve effecten op het lichaam.
Cortisol wordt geproduceerd door de bijnieren en de afgifte ervan wordt gereguleerd door het hormoon ACTH (adrenocorticotroop hormoon). Dit hormoon wordt geproduceerd in de hypofyse in de hersenen en stimuleert de bijnieren om cortisol vrij te geven. Het doel van stresshormooncortisol is om het lichaam te helpen omgaan met stressvolle situaties door verschillende lichaamsfuncties te veranderen.
Als er cortisol vrijkomt, heeft dit verschillende effecten op het lichaam. Zo verhoogt het de bloedsuikerspiegel en verhoogt het de hartslag en bloeddruk. Dit helpt het lichaam om snel te reageren op een stressvolle situatie. Daarnaast verhoogt het ook de hoeveelheid glucose die wordt opgeslagen in de lever en spieren, wat de beschikbare energie in het lichaam verhoogt.
Chronische stress en cortisol
Het probleem ontstaat wanneer er voortdurend te veel cortisol in het lichaam aanwezig is. Chronische stress kan de cortisolspiegel verhogen, wat kan leiden tot de negatieve effecten die eerder genoemd zijn. Het is belangrijk om te beseffen dat chronische stress niet alleen psychologisch van aard kan zijn, maar ook kan worden veroorzaakt door bijvoorbeeld slechte voeding, slechte slaap of te weinig lichaamsbeweging.
Het verminderen van stress en het verlagen van cortisol kan op verschillende manieren gebeuren, zoals eerder beschreven. Het is belangrijk om te onthouden dat stress verminderen en cortisol verlagen niet hetzelfde is als stress volledig elimineren. Stress is namelijk een normaal onderdeel van het leven en het is niet realistisch om te denken dat we het volledig kunnen vermijden. Het gaat erom hoe we ermee omgaan en hoe we ons lichaam helpen om ermee om te gaan.
Wat is de invloed van cortisol op de ademhaling
Cortisol heeft een indirecte invloed op de ademhaling, doordat het een belangrijke rol speelt in de reactie van het lichaam op stressvolle situaties. Tijdens stressvolle situaties, zoals gevaar of angst, wordt het sympathische zenuwstelsel geactiveerd en komt er adrenaline vrij. Adrenaline zorgt ervoor dat het lichaam snel kan reageren op de situatie door de hartslag te verhogen, de ademhaling te versnellen en de spieren te activeren.
Cortisol komt daarnaast ook vrij tijdens stressvolle situaties, en heeft een effect op verschillende lichaamsfuncties die kunnen bijdragen aan een snellere en effectievere reactie op stress. Zo zorgt cortisol er onder andere voor dat er meer glucose beschikbaar komt in het bloed, zodat de spieren snel van energie voorzien worden. Ook heeft cortisol een ontstekingsremmende werking, waardoor ontstekingen die kunnen ontstaan door stressvolle situaties worden geremd.
De ademhaling wordt tijdens stressvolle situaties dus niet direct beïnvloed door cortisol, maar door de combinatie van adrenaline en het sympathische zenuwstelsel. Adrenaline zorgt voor een snellere en oppervlakkigere ademhaling, waardoor er meer zuurstof naar de spieren en organen wordt gebracht. Dit kan leiden tot een gevoel van hyperventilatie, wat zich uit in symptomen zoals kortademigheid, duizeligheid en tintelingen in de handen en voeten.
Tips om stresshormooncortisol te verlagen
Er zijn verschillende manieren om cortisol te verlagen en de negatieve effecten van chronische stress te verminderen. Hier zijn enkele tips:
- Beweeg regelmatig – regelmatige lichaamsbeweging kan helpen om cortisol te verminderen en stress te verminderen.
- Eet een gezond dieet – eet voedingsmiddelen die rijk zijn aan voedingsstoffen, zoals groenten, fruit, volle granen, gezonde vetten en eiwitten.
- Slaap voldoende – probeer ten minste 7-8 uur per nacht te slapen.
- Verminder cafeïne en alcohol – cafeïne en alcohol kunnen de cortisolspiegel verhogen.
- Mediteer of beoefen ontspanningstechnieken – dit kan helpen om stress te verminderen en cortisol te verlagen.
- Plan downtime – neem tijd voor jezelf om te ontspannen en plezier te hebben.
- Zoek sociale steun – praat met vrienden en familie of zoek professionele hulp als dat nodig is.
Bedankt voor de tips, plan downtime werkt het beste voor mij.
kun je ook ontspanningstechnieken aangeven , wat ik dan moet doen?
groeten Jannie