Hypochondrie en hyperventilatie: wat is het verband en wat kan je eraan doen?
Hypochondrie en hyperventilatie gaan vaak samen. Het constant twijfelen of je niet iets ernstigs hebt, maar ook de focus op je lichaam en klachten hebben, waardoor er geen ruimte voor andere dingen is.
Wat is hypochondrie?
Mensen met hypochondrie, de zogenoemde hypochonders, zijn constant bang dat zij een (ernstige) ziekte hebben. Je voelt een steekje, kramp, kriebel of pijntje en je ziet dit meteen als bevestiging dat er iets ernstigs mis met je is. Hypochondrie wordt ook wel ziekteangst, ziektevrees of ziektefobie genoemd.
Bevestiging zoeken
Mensen met hypochondrie hebben veel behoefte aan bevestiging en zullen dan ook vaak een bezoek brengen aan hun (huis)arts. Maar ook steeds bevestiging zoeken en vragen aan hun omgeving en regelmatig dokter Google raadplegen. Zelfs na bevestiging van je arts ben je vaak maar kort gerustgesteld, want zodra je dat pijntje weer voelt, beginnen de twijfels alweer.
Gedachten als:
- Misschien hebben ze wel wat over het hoofd gezien?
- Het onderzoek klopt vast niet wat ze hebben gedaan en uitgevoerd.
- Misschien hebben ze mijn gegevens wel verwisseld.
- Nu lijkt het wel echt anders hoor en mankeer ik echt wat.
Frustratie omdat je niet serieus genomen wordt
Gevoelens van frustratie komen vaak voor omdat je het gevoel hebt dat je niet serieus genomen wordt met je klachten. De dokter wil niet de onderzoeken doen die jij voorstelt of je wordt weggezet als aansteller. Dit zorgt voor meer stress, wat je gevoel van onmacht versterkt en je twijfels in stand houdt.
Niet meer naar de dokter durven
Niet alle hypochonders zullen steeds naar de dokter gaan. Veel zullen juist niet naar de dokter durven uit angst voor het “doodsvonnis” of bevestiging van hun doomgedachten. Het idee om echt iets te mankeren is dan zo heftig en intens dat de dokter en onderzoeken vermeden of uitgesteld worden.
Hypochondrie symptomen
Hypochondrie kan je herkennen aan de volgende symptomen:
- Veel aandacht voor lichamelijke klachten en gevoelens.
- Continu willen checken of je lichaam goed functioneert, zoals polsslag, bloeddruk, saturatie.
- Veelvuldig doktersbezoek of de dokter vermijden uit angst.
- Regelmatig en dwangmatig raadplegen van informatie over ziekten, steeds op Google zoeken naar bevestiging of een oorzaak van je klachten.
- Zoeken naar bevestiging bij je omgeving en vaak erover willen praten, wat vaak teleurstelling geeft door onvoldoende begrip.
Paniekaanvallen en fysieke klachten door hypochondrie
Twijfels kunnen de hele dag sluimeren maar ook uitmonden in een paniekaanval. Op momenten dat de angst voor een ziekte overheerst, kan je de volgende klachten ervaren:
- Hartkloppingen
- Benauwdheid
- Tintelingen of een doof gevoel
- Droge mond, misselijkheid, maagklachten, braken of diarree
- Hoofdpijn, rood worden, flauwvallen
- Het gevoel niet meer te weten wie of waar je bent
- Het gevoel dat je de controle over jezelf verliest, gek wordt of doodgaat
Klik hier voor een symptomen lijst van hyperventilatie klachten
Oorzaken van hypochondrie
Vaak is er geen duidelijke oorzaak voor het ontstaan van deze angst voor ziektes. Het kan iets uit je jeugd zijn, zoals het overlijden van een dierbare aan een ernstige ziekte of plotseling overlijden. Ook je opvoeding kan een rol spelen. Als je vroeger niet ziek ‘mocht’ zijn of als je ouders juist overbezorgd waren, kan het zijn dat je niet geleerd hebt hoe je op een reële manier met gezondheid en ziektes moet omgaan. Dit kan leiden tot een verkeerde inschatting van (onschuldige) lichamelijke klachten.
Hypochondrie en hyperventilatie
Hyperventilatie kan veel verschillende klachten geven die kunnen lijken op een ernstige aandoening. Omdat jij zo in je hoofd hebt dat je iets ernstigs moet mankeren, is het lastig te accepteren dat de oorzaak je ademhaling en stress is. Stress en angstgedachten veroorzaken spanningen en verstoren je ademhaling, waardoor je in een vicieuze cirkel terechtkomt.
Een pijntje geeft twijfels, die twijfels geven een stressreactie, de stressreactie veroorzaakt spanning in je lichaam, die spanning verstoort je ademhaling en die verstoorde ademhaling met hoge (spier)spanning geeft weer pijn. Zo blijft de cirkel in stand.
Hypochondrie tips
- Houd een dagboek bij: Schrijf op hoe je je voelt en wat je die dag gedaan hebt. Dit helpt je patronen te herkennen en kan je geruststellen. Lees meer over het bijhouden van een dagboek hier.
- Stop met raadplegen van dokter Google: Ga op momenten dat je dit wilt doen iets leuks doen dat positieve afleiding biedt.
- Ademhalings- en ontspanningsoefeningen: Doe elke dag ademhalings- en ontspanningsoefeningen om meer rust in je lichaam te krijgen. Hierdoor zullen je hyperventilatieklachten afnemen en uiteindelijk ook je twijfels.
- Leer jezelf geruststellen: Vertrouw op je lichaam. Dit lijkt lastig maar is zeker haalbaar. Volg bijvoorbeeld mijn cursus “Rust in je hoofd” waarin ik hier uitgebreid op in ga met veel uitleg, tips en oefeningen.