Bevriezen bij angst, paniek en hyperventilatie

Bevriezen bij angst is een reactie op stress die kan gebeuren naast vluchten of vechten. Over deze laatste 2 hoor je altijd heel veel maar minder over bevriezen. Daarom in dit artikel over deze stress reactie van je lichaam; fight, flight en freeze oftewel vechten, vluchten of bevriezen.

Als wij stress ervaren dan gebeurt er heel veel in ons lichaam onder invloed van stresshormonen wordt ervoor gezorgd dat jij kunt overleven. Ons brein maakt razendsnel een inschatting wat de grootste kans tot overleven is. Vechten, vluchten of bevriezen.

Overleven

Overleven is wat het belangrijkste is, en hoe dat maakt op het moment van acute stress niet uit. Dit komt uit de oertijd en we reageren nog precies hetzelfde. Je zag een gevaar zoals bijvoorbeeld een beer. Razendsnel wordt er dan een inschatting gemaakt. Kunnen we met vechten het winnen van de beer? Redden we het als we vluchten en heel hard weg rennen? Of is bevriezen en ons heel stil houden het beste in de hoop dat de beer ons niet ziet en door loopt?

Zo is elke gevaar situatie anders en wordt de inschatting elke keer opnieuw gemaakt.

Stel je ruikt brand. Wat is dan de grootste kans op overleven? Niet bevriezen want dan doe je niks en zal je het dus niet overleven. In dit geval is vluchten dus de beste optie.

Vechten en vluchten als reactie op stress

Als wij stress ervaren dan maakt je lichaam stresshormonen aan. In de meeste gevallen zal dit zorgen voor onder andere een versnelde hartslag, verhoogde ademfrequentie en hoge spierspanning. Hebben we langdurende stress dan kan dit zorgen voor chronische hyperventilatie met allemaal klachten. Paniekaanvallen, onrust, nervositeit maar ook lichamelijke klachten zoals spierpijn, duizeligheid en vermoeidheid bijvoorbeeld. Deze klachten zijn te verklaren aan de vecht en vlucht reactie. Ons lichaam maakt zich klaar om het gevecht of de vlucht aan te gaan. Alleen in onze maatschappij ervaren we veel stress maar zullen we zelden echt vluchten of vechten hoeven. Maar in de file of in de rij van de supermarkt kan je je flink irriteren (willen vechten) of willen vluchten. Al die extra vrij gekomen energie verbruiken we dus niet en dit geeft een onbalans die tot klachten kan leiden.

Bevriezen als stressreactie, wat is dat?

Bevriezen doe je als vechten of vluchten geen optie is. Maar kan ook voorkomen als je al zo moe bent van alle stress dat er gewoon geen energie meer over is. Dit zie je vaak bij een burn-out bijvoorbeeld.

Bij een bevriezingsreactie gebeuren er hele andere dingen dan bij de vlucht of vecht reactie. Zo kan stress ertoe leiden dat je spieren verlammen of juist tot stijfheid van je spieren, alsof je letterlijk bevriest. Hierdoor kan je niet meer bewegen of voel je je lichaam niet meer.

In tegenstelling tot bij de vlucht- of vechtreactie, want nu daalt namelijk je hartslag en ademhalingsfrequentie door de bevriezing. Verder neemt je lichaamstemperatuur af en vernauwen de bloedvaten waardoor je het ijskoud kunt krijgen. Dit zorgt ervoor dat je makkelijker kunt overleven want je hebt minder zuurstof nodig en je verliest hierdoor minder bloed bij eventuele verwondingen. Het is dus eigenlijk een tegenovergestelde reactie met hele andere gevolgen en symptomen. De oorzaak ook hier hoge stress, angst en paniek.

Niet meer kunnen reageren en voelen

Als je bevriest bij stress, angst of paniek dan kan je een heel vreemd gevoel ervaren. Je reageert apathisch, kan niet goed reageren of reageert helemaal niet meer, je voelt niks meer of voelt je bijvoorbeeld heel wazig en alles gaat langs je heen. Dit kan heel beangstigend zijn. Maar je lichaam doet dit uit bescherming. Het kan zijn dat je lichaam je wilt beschermen tegen de hevige emoties of pijn bijvoorbeeld. Als je dit vaker hebt is het belangrijk om te kijken of je je in andere situaties wel emoties en gevoelens beter kunt gaan leren voelen. Want het is een alarm signaal van je lichaam waar je naar mag gaan luisteren!

Dissociatie

Dissociatie, is een onderdeel van de verlammingsreactie. Het gevoel alsof je niet helemaal aanwezig bent, alles heel wazig ervaart of het gevoel dat je wordt ontkoppeld van je lichaam. Dit gevoel kan heel beangstigend zijn maar heeft ook een functie. Het heeft namelijk als “voordeel” dat je emoties en pijn niet meer goed voelt en waarneemt. Waardoor het nog steeds een optie is om te vluchten of te vechten zodra het (weer) kan.

Alleen geeft dit vaak ook het gevoel dat je niet zelf kunt beslissen over wat je doet en hoe je reageert.

Een bekend voorbeeld hierbij is slachtoffers van (seksueel)geweld. Je bevriest en ondergaat het waardoor de dader het gevoel kan hebben dat je ermee instemt. Maar ook zelf kan je het gevoel krijgen dat je niks hebt gedaan dus dat het je eigen schuld is. Echter maakt je onderbewuste de inschatting hoe groot de kans tot overleven is en kan dus besluiten om te bevriezen. Hierdoor kan je niet om hulp roepen, van je afvechten of wegrennen maar ben je verlamd en doe je “niks”.

Bevriezen bij chronische hyperventilatie

Als wij langere tijd stress ervaren dan maakt je lichaam dus steeds klaar om te overleven. Dit zal in de meeste gevallen dus gebeuren door de vlucht en/of vecht reactie. Maar in sommige gevallen dus ook leiden tot bevriezen.

Na een tijd, als de stress chronisch is geworden, dan kan je zo oververmoeid raken dat je lichaam weinig energie meer over heeft en dan dus kiezen tot bevriezen. Je bent zo moe dat er geen energie over is tot vluchten of vechten waardoor je lichaam dus ervoor kiest om te bevriezen. Dit kan dus zorgen voor de dissociatie, het slappe gevoel in je spieren, het slecht kunnen concentreren, vergeetachtig zijn etc

Door de chronische hyperventilatie ontstaat er een onbalans in je lichaam die je stresssysteem gevoeliger maakt en je dus steeds sneller en heftiger gaat reageren op stress. Hierdoor kom je dus in een vicieuze cirkel terecht.

Twijfel je of je klachten komen door chronische hyperventilatie? Vraag dan hier de GRATIS vragenlijst aan en bereken zelf direct je score

1 gedachte over “Bevriezen bij angst, paniek en hyperventilatie”

  1. Dit is dus precies wat ik ervaar.
    de spijker op zijn kop!

    5 weken geleden net bevallen en sinds twee weken dit gevoel..
    enorm beangstigend en zelfs mijn lichaam voeld in vlagen zo slap dat het voeld of heb je helemaal nergens meer controle op. Enorm enge ervaring.
    hopelijk vind ik hier mijn weg in.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Hyperventilatiecoach
error: Oeps, kopiëren heb ik liever niet. Wil je de tekst ontvangen kan je me mailen